Auteur: Gajto Gazdanov
Genre: literatuur Mijn waardering: *** (voldoende)
De auteur
Gajto Gazdanov is het pseudoniem voor Georgi Ivanovitsj Gazdanov. Hij is geboren op 6 december 1903 in Sint-Petersburg in Rusland. In 1919 – na de dood van zijn zuster en vader – stopte Gajto met zijn middelbare studies om deel te nemen aan de Russische Burgeroorlog. In 1923 vluchtte Gazdanov naar Parijs. Om zijn opleiding aan de Sorbonne te financieren, waar hij van 1928 tot 1931 literatuur, economie en sociologie studeerde, deed hij allerlei werkjes. Later is hij gehuwd met een Griekse deerne. In 1950 had Gajto een eigen radioprogramma over Russische literatuur. Op vijf december 1971 is hij aan longkanker overleden in München.
‘Een avond bij Claire’ is zijn eerste roman die uitgegeven werd in 1930 en later werd vertaald naar het Nederlands door Helen Saelman. Zijn echte prozadebuut dateert van eerder. Voor een tijdschrift schreef Gajto het kortverhaal ‘Hotel van de toekomst’.
Korte samenvatting
Kolja is verliefd op Claire. Haar echtgenoot vertoeft regelmatig in het buitenland en hij probeert haar te versieren. Tegen haar vertelt hij zijn levensverhaal: over zijn ouders en hun visie op literatuur, over zijn moeder, ontluikende sexualiteit en hunkering naar onbereikbare liefde en de teleurstelling, … .
Eerder had ik ‘Fantoom van Alexander Wolf ‘ gelezen. Gazdanovs stijl sprak me erg aan en ik wilde dan ook zijn romandebuut lezen. ‘Een avond bij Claire’ of ‘Een avond met Claire’, dat de oorspronkelijke titel was.
Leeservaring
Gazdanov is een meesterverteller. Hoewel hij soms in detail gaat en bij enkele zaken blijft hangen, wordt het geen vervelend relaas maar eerder een vlotte naturel vertelling. Hij kan virtuoze metaforen gebruiken. Onverbloemd harde confronterende beschrijvingen geven zoals bijvoorbeeld de moeder van Claire. Maar bewonderswaardig is zeker zijn sterk observatievermogen van mieren, rupsen en roofdieren. Verdrietige gebeurtenissen kan hij ook in alle ernst beschrijven. Maar ook met afgewogen en to the point humor weet Gazdanov raad.
Zijn personages zijn uitstekend uitgewerkt en beschreven. Geen woord te veel, maar ook geen te weinig. Het aantal deelnemende personages is ook niet te veel en het verhaal blijft goed te volgen.
Wat nog opvalt is zijn groot observatievermogen. Zo observeert hij hoe vogels vliegen tijden een storm en verwoordt hij dit proces prachtig.
Het spijtige is dat er een gebrek is aan kleine hoofdstukken. In deel twee is zeer jammer dat het Pools niet vertaald is.
Citaten
Een citaat waarin Gajto een prachtige metafoor gebruikt: ‘… werd piano gespeeld, en de klanken wiegden heen weer als op schommels.’
Conclusie
Deze debuutroman is goed geschreven, amusant, niet vervelend. Maar ik had na het lezen van ‘Het fantoom Alexander Wolf’ net iets meer verwacht. Misschien iets meer fantasie?
Details
| Uitgeverij: Wereldbibliotheek Jaar 1996 (1929 in Parijs) |
| Pagina’s: 176 |
| Vertaling: Helen Saelman |
| Verschijningsvormen: paperback/ e-book |
Links
- ‘Het fantoom van Alexander Wolf’ van Gajto Gazdonov: een recensie
- Op Hebban en op Goodreads kan je me volgen.