Gajto Gazdanov is het pseudoniem voor Georgi Ivanovitsj Gazdanov. Hij is geboren op 6 december 1903 in Sint-Petersburg in Rusland. In 1919 – na de dood van zijn zuster en vader – stopte Gajto met zijn middelbare studies om deel te nemen aan de Russische Burgeroorlog. In 1923 vluchtte Gazdanov naar Parijs. Om zijn opleiding aan de Sorbonne te financieren, waar hij van 1928 tot 1931 literatuur, economie en sociologie studeerde, deed hij allerlei werkjes. Later is hij gehuwd met een Griekse deerne. In 1950 had Gajto een eigen radioprogramma over Russische literatuur. Op vijf december 1971 is hij aan longkanker overleden in München.
‘Een avond bij Claire’ is zijn eerste roman die uitgegeven werd in 1930 en later werd vertaald naar het Nederlands door Helen Saelman. Zijn echte prozadebuut dateert van eerder. Voor een tijdschrift schreef Gajto het kortverhaal ‘Hotel van de toekomst’.
Dichter, romancier, theatermaker, schrijver, scenarist, … dat is de Belgische Tom Lanoye (°1958). Zijn prozadebuut verscheen in 1985 ‘Een slagerszoon met een brilletje’; een deels autobiografische verhalenbundel die samen met ‘Kartonnen dozen’ (1991 en ‘Sprakeloos’ (2009) ‘De wase trilogie’ vormt. In 2017 wordt ‘Sprakeloos’ verfilmd. In oktober 2024 krijgt Tom uit koninklijke handen de Prijs der Nederlandse Letteren, de hoogste literaire prijs.
Hartelijk dank aan Atlas Contact Uitgeverij en Hebban dat jullie me als een van de uitverkorene hebben uitgeloot om het boek ‘Dorst’ van Marina Yuszczuk , in ruil voor een gratis exemplaar, te mogen recenseren.
De Auteur
Marina Yuszczuk is een Argentijnse auteur (°1978) en medeoprichter van de feministische uitgeverij Rosa Iceberg. ‘Dorst’ is niet haar debuut, maar het is wel het eerste werk van haar dat vertaald is in het Nederlands. Yuszczuk heeft nog andere korte verhalen, gedichten en romans gepubliceerd, maar dan in het Spaans.
Irene van de Mheen, een Nederlandse kunstenares en literair vertaalster, heeft ‘Dorst’ prachtig vernederlandst uit het Spaans.
Korte samenvatting
Buenos Aires wordt in de negentiende eeuw geteisterd door een vrouwelijke vampier die na eeuwen daar aan wal gaat. Als vampier verleidt ze, heeft ze lief, manipuleert, … en drinkt. Maar haar dorst wordt ontembaar. Ze besluit zich voorgoed terug te trekken in een nieuw gebouwd mausoleum. Tweehonderd jaar later heeft de begraafplaats een ontzettende aantrekkingskracht op een jonge vrouw. De twee ontmoeten elkaar.
Leeservaring
‘Dorst’ is in twee delen geschreven. Het eerste deel speelt zich af in de negentiende eeuw, het tweede situeert zich tweehonderd jaar later en is in dagboekvorm geschreven. Aan het begin van elk deel staat een tekst van een Franse auteur/dichter. Vrouwen uiteraard.
Yuszczuk kan de tijdsbeelden heel goed beschrijven. Het eerste deel bevat gothic elementen: een duistere setting en personages die sterk uitvergroot zijn. Met minimale persoonsbeschrijvingen zet ze de vampier, de priester en de dokter neer als creepy wezens die schitteren in hun rol.
De prachtige metaforen en zoete beschrijvingen zorgen voor een heel gemoedelijke, pasteliaanse schemersfeer. Een sfeer die vergelijkbaar is met ‘Dia de los Muertos’. In een vampierroman verwacht je veel bloed en scenes die tegen het wansmakelijke aanleunen, een hoofdpersonage dat meedogenloos, ongevoelig en onsympathiek is, maar het tegendeel is waar. Vooral in deel twee laat de auteur sympathie en mededogen opwekken tegenover de vampier en schijnt de moordlustige vrouw niet gevoelloos te zijn. Zonder de spanning te laten verdwijnen.
Het tweede deel is meer in de stijl van het heden en met opmerkelijk meer dialogen wat het ‘levendiger’ maakt. De gothic elementen verdwijnen grotendeels. Een storend element is het oneindige gepalaver over haar moeder. Dat deel mocht korter zijn. Het hoofdpersonage in dit deel is minder sterk uitgewerkt dan de personages in het eerste deel. Zij zou meer gewicht in de schaal mogen leggen als (tegen)gewicht van de vampier.
Verder zijn er nog twee opvallende elementen in deze vampierroman. Verval en ‘de dood’ worden heel mooi, spiritueel, zacht en met een zweem van sprookjesachtigheid beschreven. De dorst naar verlangen, liefde en vriendschap in eender welke vorm.
Tweede verrassend element is dat Marina Yuszczuk opzoekwerk heeft gedaan naar historische feiten en deze in de roman heeft verwerkt. Zoals bijvoorbeeld het ontstaan van vingerafdrukken die deel uitmaken van forensisch onderzoek (1892). Zelfs de data kloppen! Toch een uitzonderlijk gegeven in een ‘vampierroman’. Op deze manier ervaart de lezer het vampierpersonage – dat een puur fantasieproduct is – toch als ‘realiteit’.
Citaten
Twee citaten die het boek typeren:
‘Haar stem was zilverachtig, als de maan wanneer ze de rivier raakt.’
‘Misschien is de effectieve manier waarop de dood wordt weggestopt wel de meest overtuigende overwinning van deze eeuw.’
Conclusie
Een opmerkelijk boek dat me in de positieve zin verrast heeft. Gruwel, horror en monsters in een prachtig velours kleedje, verfraaid met donzen veertjes.
Details
Uitgeverij: Atlas Contact Jaar september 2024
Pagina’s: 253
Vertaling: Irene van de Mheen
Verschijningsvormen: e-book / paperback
Links
Hebban is een ‘boekencommunity’ waar verwachte boeken, verschenen boeken, recensies en allerlei aanverwante artikelen op verschijnen. Ook worden er regelmatig Giveaways georganiseerd. Mij volgen kan via deze link
Stefan Hertmans is een Belgische auteur (°1951) . Met ‘Dius’ is Stefan Hertmans niet aan zijn proefstuk toe. Romans zoals ‘Oorlog en terpentijn’ en ‘Opgang’, essays, dichtbundels en theaterstukken behoren tot zijn oeuvre.
Dit is het eerste boek dat ik van Stefan Hertmans lees. Zowel de veelbelovende samenvatting als de goede recensies van ‘Opgang’ en ‘Oorlog en terpentijn’, beweren dat ‘Dius’ de moeite waard zou moeten zijn om de uren mee te slijten. Hoge verwachtingen van een boek dat bovendien kunst gerelateerd is.
Paolo Cognetti (°1978) is een Italiaans schrijver die eerst wiskunde studeerde aan de unief en nadien overstapte naar de filmacademie. Cognetti debuteerde in 2003 met ‘Fare Ordine’. Een Italiaanstalig werk dat niet in het Nederlands beschikbaar is. Vanaf 2004 startte Paolo ook met het maken van documentaires. Sinds ‘De acht bergen’ zijn er nog vijf andere romans verschenen. De laatste is ‘Beneden in het dal’ van 2024.
Johan Op de Beeck is een Belgisch schrijver geboren in Duffel in 1957. Als voormalig journalist en nieuwspresentator trad hij hiermee in de voetsporen van zijn vader Ward.
Na die carrière maakte Op de Beeck TV documentaires zoals Undercover en Jodentransport XX en was hij ook bij tal van talkshows aanwezig.
In 2022 verscheen de novelle ‘De postbezorgster van Parijs’ van de Amerikaanse schrijfster Meg Waite Clayton. Het is een historische roman die deels gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Karin de Haas vertaalde dit oorspronkelijk Engelstalige werk. Meg Waite Clayton is geen onbekende in de literatuurwereld. Ze debuteerde in 2003 met ‘The language of light’, meteen een finalist in de tweejaarlijkse PEN/Bellwether Prize for Socially Engaged fiction (Amerikaanse prijs voor niet eerder gepubliceerd fictiewerk over sociale rechtvaardigheid). Deze titel is niet in het Nederlands vertaald. ‘De laatste trein naar vrijheid’ (of ook ‘De laatste trein naar Londen’) verscheen in 2020.
Khaled Hosseini is een Afghaans-Amerikaanse schrijver die ook arts is. Voor de inmenging van de Sovjet Unie, kent Hosseini Afghanistan als vreedzaam. Hijzelf heeft ook ervaring met de etnische Hazara bevolking. Deze ervaringen en herinneringen hebben Khaled geïnspireerd tot het schrijven van ‘De vliegeraar’.
‘De vliegeraar’ is het eerste werk dat ik lees van Hosseini. Tevens is het ook de debuutroman van de auteur.
Philip Roth is geboren in 1933 als kind van de tweede generatie Joodse Amerikanen. Nadat hij zijn master Engelse literatuur behaalde, doceerde hij nog literatuurwetenschappen. Vanaf 1992 schreef hij voltijds. Tal van romans staan op zijn naam. Enkelen daarvan, zoals ‘Vaarwel, Columbus’ en ‘Portnoys klacht’ zijn verfilmd.
Doorheen zijn carrière als schrijver, is hij ook een 6-tal keer bekroond geweest met prijzen voor zijn oeuvre.
Roth is twee keer kort gehuwd en was kinderloos. Hij overleed in 2018 op 85-jarige leeftijd.
Ward Ruyslinck, pseudoniem van Raymond Charles Marie De Belser, een Vlaamse Antwerpse klassieker! ‘Wierook en tranen’ behoorde destijds tot verplicht leesvoer in de lessen literatuurgeschiedenis. Ruyslinck heeft deze eer wel verdiend. Ook heeft hij de Arkprijs van het Vrije Woord op zijn naam staan.
Ward was een man die veel meegemaakt heeft. In zijn tienerjaren de verschrikkingen van de tweede wereldoorlog, in 1948 zat hij als 21-jarige aan het sterfbed van zijn oudere broer waar Ruyslinck ook vijf gedichten schreef tijdens dit sterproces.
