Impact lockdown op gedrag huisdieren. Hoe reageren huisdieren? Een case.
Vanaf 14 maart 2020, de lockdown in België, is er voortdurend gehamerd geweest op de impact van dit virus op de mens. Sociaal, economisch, zorgsector,… . Daar is niets mis mee, begrijp me niet verkeerd. Maar waar blijven de dieren? En dit in een tijdperk waar dierenwelzijn hoog aangeschreven staat. Welke impact heeft Corona op het GEDRAG van huisdieren en dieren in het algemeen? Die bijgevolg ook de mens impacteren. Op facebook werd ik genomineerd voor een challenge. Ik besloot dat ik beter een blog kon schrijven over dit onderwerp in de vorm van een luchtig kortverhaal. Dit stuk licht enkele zaken toe.
Stress bij huisdieren door Corona
Huisdieren die de hele dag alleen zijn omdat baasjes gaan uit werken, maken hun eigen dagprogramma.
Honden en katten hebben tijdsbesef. En net zoals de mens hebben ze nood aan een vaste structuur. Wanneer deze vaste structuur wegvalt (bijvoorbeeld andere etenstijden, andere wandeltijden, … ) maakt dit het dier onzeker.
Bijvoorbeeld een hond ligt altijd tussen 15 u en 15.30 u voor het raam aan de straatkant. Tussen 15.10 u en 15.20 u wandelt elke dag een man met zijn teckel voorbij. De hond begint te blaffen op de teckel, de teckel blaft terug en de man wandelt met zijn teckel verder. Ook als de man met de teckel niet komt, is de hond zeker dat hij niets gemist heeft. Hij zal in dit geval waarschijnlijk iets langer voor het raam blijven liggen, maar verder verandert er niets aan de structuur. De baasjes komen op hetzelfde uur weer thuis, de wandeling op hetzelfde uur, … .
In Corona-Stress-Kat had ik het over Teddy. Hij zit ‘s morgens -samen met Biebel- van 5.30 u tot 8.15 u buiten. Ze gaan de omgeving verkennen, komen terug aan de deur staan, maar weten dan (om 6 u) dat ze nog ruim 2 uren de tijd hebben om hun territorium in de gaten te houden en dat ze pas om 8.15 u eten krijgen.
In het Coronatijdperk wijzigen de situaties. De man des huizes beslist om om 15 u te gaan wandelen met zijn hond. De hond denkt: ‘En die teckel dan?’ Dit kan je vergelijken met: stel dat je moeder elke dag om 18 u op bezoek komt. En plots komt iemand je om 17.55 u wegrukken… je kan je moeder niet verwittigen want je hebt geen GSM,… dat bezorgt stress en paniek.
In het geval van de katten : stel dat je ze om 6 uur terug binnen laat, … die 2 uren bewaking van territorium zijn ze kwijt. Dit zorgt voor stress, want wat als er tijdens die 2 uren een indringer komt?
Ook de indicatie van etenstijd is verwrongen. Normaal krijgen ze eten bij het binnenkomen, nu moeten ze nog wachten. Vergelijk dit met jezelf: je gaat voor de lol elke ochtend om 8 uur belleke trek doen aan een leegstaand huis. Gewoon uit nostalgie. Je weet dat er niemand zal opendoen en dat je gewoon je weg kan hervatten. Maar die ene ochtend opent iemand de deur. Ik durf ervoor te wedden dat je je een hoedje schrikt, dat je hartkloppingen krijgt en dat dit een eerder traumatische ervaring is.
Zo kun je iedere wijziging in de dagstructuur door trekken en kan je in tijden van Corona of tijdens vakantieperiodes eraan werken om de huisdieren een plezier te doen om gewoon de dagelijkse routine aan te houden (zo ver mogelijk is).
Stress bij huisdieren kan zich uiten of niet. Net zoals bij mensen. Het ene dier is gevoeliger dan het andere. Sommige huisdieren zullen praktisch geen stressverschijnselen vertonen. Anderen zullen plots agressiever worden, minder eetlust hebben, onrustiger worden, weg kruipen of onzindelijk worden.
Zonder dat we het zelf beseffen en ervan uitgaand dat we de dieren een plezier doen om meer thuis te zijn en meer te spelen, brengen we onze viervoetertjes in een stress situatie. Wanneer deze stress situatie lang aanhoudt, komt het dier op een punt waarbij het zich niet meer kan ontspannen. Net zoals bij mensen.
In het geval van Teddy was de sedatie naar aanleiding van zijn agressief gedrag naar de dierenarts toe, een goede zaak. De hartslag ging omlaag, de bloeddruk zakte, … zodat Teddy zijn lichaam en systeem terug onder de stressdempel zakten.
Een reset van het systeem waarbij de kat bij stress nog net boven of onder zijn drempel zou zitten en wanneer hij rust terug makkelijker in zijn normale stress waarden zou belanden.
Net dan is het belangrijk om actie te ondernemen en de gewijzigde situatie die stress triggert, terug om te vormen naar het normale.
Impact van stress bij huisdieren op menselijke relaties
Wanneer huisdieren plots ongewenst gedrag vertonen, kan dit ook wegen op een relatie.
We spreken van Pré-Coronatijdperk waar de meesten van ons een overdrukke agenda hadden. Geen tijd, elkaar nauwelijks zien, nauwelijks mekaar spreken, geen diepzinnige gesprekken over wat ons echt dwarszit, geen tijd om bij te sturen.
Het stress gedrag en de daarbij behorende gedragsverandering van onze huisdieren kan een impact hebben op de relatie.
Een huisdierprobleem vergt een nuchtere, analytische en eerlijke kijk op de gehele situatie. Maar vergt ook afspraken onder de gezinsleden. Leren spreken met elkaar en tijd maken om huiselijke situaties regelmatig onder de loep te nemen en bij te sturen is cruciaal. Zowel voor ons als voor dierenwelzijn.
Diagnose gedragsstoornis bij dieren
De diagnose ‘gedragsstoornis’ bij huisdieren kan enkel gesteld worden na een uitgebreid medisch onderzoek. Wanneer medisch gezien blijkt dat het dier gezond is (bloedonderzoeken, urineonderzoeken, palpatie van organen, uitwendige indruk,… )
Ook de voorgeschiedenis van het dier speelt een rol. Wanneer het dier van jongsaf weinig of niet blootgesteld is aan zo veel mogelijk stressfactoren (lawaai, kinderen, onweer, muziek, … ) of op latere leeftijd een traumatische ervaring gehad heeft die niet meer te corrigeren is (bijvoorbeeld aangevallen door een hond) dan kan dit leiden tot een gedragsstoornis.
Het is belangrijk wanneer een dierenarts deze diagnose stelt, om niet zozeer het ‘ongewenst gedrag ‘ af te leren, maar wel zorgen dat zoveel mogelijk triggers weg genomen worden die de gedragsstoornis bevorderen.
Met deze blog Corona Stress Kat, hoop ik als dierenartsassistente enkele mensen een hart onder de riem gestoken te hebben. En ik hoop dat jullie genoten hebben van het kortverhaal!
Website dierenartsassistente Mady
Dit is geen medisch artikel. Deze column is geschreven uit eigen ervaring en wat de dierenarts geadviseerd heeft in deze specifieke situatie. Bij twijfel, ga steeds ten rade bij een dierenarts.
Mijn echtgenoot werkt verplicht thuis. De jongste kat Teddy is helemaal over zijn toeren.
De dierenarts besluit een volledig uitgebreid bloedonderzoek te doen bij Teddy.
Het resultaat van het bloedonderzoek en de diagnose.
Ik probeer via een verhoor te achterhalen wat mijn man ‘s morgens doet. En wat kan hij veranderen om de katten terug gerust te stellen?
De reorganisatie zodat de ‘oude’ bekende situatie zo goed als mogelijk benaderd wordt.
16/42020