‘De geschiedenis van de Roccamatio’s uit Helsinki’: boekrecensie

Auteur: Yann Martel

De meesten kennen ‘Het leven van Pi’, de verfilmde roman van de Spaanse auteur Yann Martel. Met dit verhaal is Martel wereldberoemd geworden en waarvoor hij de Man Booker Prize won in 2002.

Zijn debuut echter is niet deze roman, maar wel ‘de geschiedenis van de Roccamatio’s uit Helsinki’. Deze titel is een kortverhaal, maar is ook de titel van zijn verhalenbundel dat vier verhalen bevat.

In ‘de geschiedenis van de Roccamatio’s uit Helsinki’ beschrijft hij hoe zijn vriend de dood traag maar zeker tegemoet gaat. Het relaas is pakkend, sommige passages schrijnend. Er worden verschillende strijden gestreden tegen de machteloosheid van de vergankelijkheid maar die altijd vol moed  en hoopvol gebeuren.

‘De dag van het soldaat Donald J. Rankin-strijkconcert met één dissonante viool van de Amerikaanse componist John Morton’ en ‘De spiegelmachine’ zijn andere twee verhalen die qua stijl meer naar ‘Het leven van Pi’ neigen. Mysterieuze componenten die waar zouden kunnen zijn. Martel vertelt niet – net zoals in zijn wereldberoemde roman – of dit fictie is of niet. Hij laat veel open voor de lezer.

Qua vorm is ‘De spiegelmachine’ iets afwijkend. In het begin is dit raar, maar al heel snel heb je de opzet van deze vorm door en krijgt het ook betekenis.

‘Sterfwijzen’ is geen echt verhaal, maar daarin grijpt Yann Martel de kans om op verschillende manier een overlijden te beschrijven. In dit geval is dat een brief aan een moeder over het overlijden van haar zoon. Het is altijd dezelfde brief maar steeds is er iets gewijzigd. Een heel aparte benadering , maar het werd op het laatst een beetje vervelend ook omdat elke brief hetzelfde begon.

Het thema van deze verhalenbundel is ‘de dood’. Luguber en het lijkt onaangenaam. Maar Yann Martel kan de dood heel sereen beschrijven en in gepaste settings plaatsen. Uitmuntend is daarom het verhaal ‘de geschiedenis van de Roccamatio’s uit Helsinki’.

Belangrijk is ook om te vermelden dat ik de 2de herziene druk gelezen heb waar deze recensie trouwens van toepassing op is. Er zijn zaken aangepast en er is ook een nieuw voorwoord van de schrijver. De eerste druk (originele) dateert van 1994 (Uitgeverij Meulenhoff)

In vergelijking met ‘Het leven van Pi’, is dit boek eerder teleurstellend. Maar wetende dat dit decennia voor zijn sublieme roman geschreven is en de ‘vergelijking met’ achterwege laten, is het niet slecht.

Er zijn twee zinnen die me beroerd hebben:

p. 15 ‘… maar de dood liet zich niet begrijpen’

p. 184: ‘Ik weiger de gevangenschap van het bezit.’

Uitgeverij: Prometeus 2005
Pagina’s: 190
 
Mijn waardering *  * *